وبلاگ دانشجویان شیمی دانشگاه مازندران

University of MaZandaran Chemistry Students' Weblog

وبلاگ دانشجویان شیمی دانشگاه مازندران

University of MaZandaran Chemistry Students' Weblog

نوروز ۹۰ مبارک

یه سلام بهاری به همه دوستان و همکلاسی های عزیزم

آرزو میکنم، افتادن هر قطره باران آمینی باشد برای آرزو های قشنگتان

امیدوارم سال خرگوشی خوبی داشته باشید 

عیدتون مبارک

و اما نوروز... 

 

نوروز یکی از کهن‌ترین جشن‌های به جا مانده از دوران باستان است. خاستگاه نوروز در ایران باستان است و هنوز مردم مناطق مختلف فلات ایران نوروز را جشن می‌گیرند. زمان برگزاری نوروز، در آغاز فصل بهار است. نوروز در ایران و افغانستان آغاز سال نو محسوب می‌شود و در برخی دیگر از کشورها تعطیل رسمی است.

بنا به پیشنهاد جمهوری آذربایجان،مجمع عمومی سازمان ملل در نشست ۴ اسفند ۱۳۸۸ (۲۳ فوریه ۲۰۱۰) ۲۱ ماه مارس را به‌عنوان روز جهانی عید نوروز، با ریشهٔ ایرانی به‌رسمیت شناخت و آن را در تقویم خود جای داد. در متن به تصویب رسیده در مجمع عمومی سازمان ملل، نوروز، جشنی با ریشه ایرانی که قدمتی بیش از ۳ هزار سال دارد و امروزه بیش از ۳۰۰ میلیون نفر آن را جشن می‌گیرند توصیف شده‌است.  

زمان نوروز

جشن نوروز از لحظه اعتدال بهاری آغاز می‌شود. در دانش ستاره‌شناسی، اعتدال بهاری یا اعتدال ربیعی در نیم‌کره شمالی زمین به لحظه‌ای گفته می‌شود که خورشید از صفحه استوای زمین می گذرد و به سوی شمال آسمان می‌رود. این لحظه، لحظه اول برج حمل نامیده می‌شود، و در تقویم هجری خورشیدی با نخستین روز (هرمز روز یا اورمزد روز) از ماه فروردین برابر است. نوروز در تقویم میلادی با ۲۱ یا ۲۲ مارس مطابقت دارد.

در کشورهایی مانند ایران و افغانستان که تقویم هجری شمسی به کار برده می‌شود، نوروز، روز آغاز سال نو است. اما در کشورهای آسیای میانه و قفقاز، تقویم میلادی متداول است و نوروز به عنوان آغاز فصل بهار جشن گرفته می‌شود و روز آغاز سال محسوب نمی‌شود.

پیشینه

منشا و زمان پیدایش نوروز، به درستی معلوم نیست. در برخی از متن‌های کهن ایران ازجمله شاهنامه فردوسی و تاریخ طبری، جمشید و در برخی دیگر از متن ها، کیومرث به‌عنوان پایه‌گذار نوروز معرفی شده است. پدید آوری نوروز در شاهنامه، بدین گونه روایت شده است که جمشید در حال گذشتن از آذربایجان، دستور داد تا در آنجا برای او تختی بگذارند و خودش با تاجی زرین بر روی تخت نشست. با رسیدن نور خورشید به تاج زرین او، جهان نورانی شد و مردم شادمانی کردند و آن روز را روز نو نامیدند.

برخی از روایت‌های تاریخی، آغاز نوروز را به بابلیان نسبت می‌دهد. بر طبق این روایت‌ها، رواج نوروز در ایران به ۵۳۸ سال قبل از میلاد یعنی زمان حمله کورش بزرگ به بابل بازمی‌گردد. همچنین در برخی از روایت‌ها، از زرتشت به‌عنوان بنیان‌گذار نوروز نام برده شده است. اما در اوستا (دست کم در گاتها) نامی از نوروز برده نشده است. 

 

نوروز در زمان سلسله هخامنشیان

کوروش دوم بنیان‌گذار هخامنشیان، نوروز را در سال ۵۳۸ قبل از میلاد، جشن ملی اعلام کرد. وی در این روز برنامه‌هایی برای ترفیع سربازان، پاکسازی مکان‌های همگانی و خانه‌های شخصی و بخشش محکومان اجرا می‌نمود. این آیین‌ها در زمان دیگر پادشاهان هخامنشی نیز برگزار می‌شده است. در زمان داریوش یکم، مراسم نوروز در تخت جمشید برگزار می‌شد. البته در سنگ‌نوشته‌های به‌جا مانده از دوران هخامنشیان، به‌طور مستقیم اشاره‌ای به برگزاری نوروز نشده است. اما بررسی‌ها بر روی این سنگ‌نوشته‌ها نشان می‌دهد که مردم در دوران هخامنشیان با جشن‌های نوروز آشنا بوده‌اند،و هخامنشیان نوروز را با شکوه و بزرگی جشن می‌گرفته‌اند.

در دوران هخامنشی، جشن نوروز در بازه‌ای زمانی میان ۲۱ اسفند تا ۱۹ اردیبهشت برگزار می‌شده است.

نوروز در زمان اشکانیان و ساسانیان  

در زمان اشکانیان و ساسانیان نیز نوروز گرامی داشته می‌شد. در این دوران، جشن‌های متعددی در طول یک سال برگزار می‌شد که مهمترین آنها نوروز و مهرگان بوده است. برگزاری جشن نوروز در دوران ساسانیان چند روز (دست کم شش روز) طول می‌کشید و به دو دوره نوروز کوچک و نوروز بزرگ تقسیم می‌شد. نوروز کوچک یا نوروز عامه پنج روز بود و از یکم تا پنجم فروردین گرامی داشته می‌شد و روز ششم فروردین (خردادروز)، جشن نوروز بزرگ یا نوروز خاصه برپا می‌شد. در هر یک از روزهای نوروز عامه، طبقه‌ای از طبقات مردم (دهقانان، روحانیان، سپاهیان، پیشه‌وران و اشراف) به دیدار شاه می‌آمدند و شاه به سخنان آنها گوش می‌داد و برای حل مشکلات آنها دستور صادر می‌کرد. در روز ششم، شاه حق طبقات گوناگون مردم را ادا کرده بود و در این روز، تنها نزدیکان شاه به حضور وی می‌آمدند.

شواهدی وجود دارد که در دوران ساسانی سال‌های کبیسه رعایت نمی‌شده‌است. بنابراین نوروز هر چهار سال، یک روز از موعد اصلی خود (آغاز برج حمل) عقب می‌ماند و درنتیجه زمان نوروز در این دوران همواره ثابت نبوده و در فصل‌های گوناگون سال جاری بوده است.

اردشیر بابکان، بنیان گذار سلسله ساسانیان، در سال ۲۳۰ میلادی از دولت روم که از وی شکست خورده بود، خواست که نوروز را در این کشور به رسمیت بشناسند. این درخواست مورد پذیرش سنای روم قرار گرفت و نوروز در قلمرو روم به Lupercal معروف شد.

در دوران ساسانیان، ۲۵ روز پیش از آغاز بهار، در دوازده ستون که از خشت خام برپا می‌کردند، انواع حبوبات و غلات (برنج، گندم، جو، نخود، ارزن، و لوبیا) را می‌کاشتند و تا روز شانزدهم فروردین آنها را جمع نمی‌کردند. هر کدام از این گیاهان که بارورتر شود، در آن سال محصول بهتری خواهد داد. در این دوران همچنین متداول بود که در بامداد نوروز، مردم به یکدیگر آب بپاشند. از زمان هرمز اول مرسوم شد که مردم در شب نوروز آتش روشن نمایند. همچنین از زمان هرمز دوم، رسم دادن سکه در نوروز به‌عنوان عیدی متداول شد.

نوروز پس از اسلام  

از برگزاری آیین‌های نوروز در زمان امویان نشانه‌ای در دست نیست و در زمان عباسیان نیز به نظر می‌رسد که خلفا گاهی برای پذیرش هدایای مردمی، از نوروز استقبال می‌کرده‌اند. با روی کار آمدن سلسله‌های سامانیان و آل بویه، جشن نوروز با گستردگی بیشتری برگزار شد.

در دوران سلجوقیان، به دستور جلال‌الدین ملک‌شاه سلجوقی تعدادی از ستاره شناسان ایرانی از جمله خیام برای بهترسازی گاهشمار ایرانی گرد هم آمدند. این گروه، نوروز را در یکم بهار قرار دادند و جایگاه آن را ثابت نمودند. بر اساس این گاهشمار که به تقویم جلالی معروف شد، برای ثابت ماندن نوروز در آغاز بهار، مقرر شد که هر چهار سال یک‌بار، تعداد روزهای سال را (به‌جای ۳۶۵ روز)، برابر با ۳۶۶ روز در نظر بگیرند. طبق این قاعده، می‌بایست پس از انجام این کار در ۷ دوره، در دوره هشتم، به جای سال چهارم، بر سال پنجم یک روز بیفزایند. این گاهشمار از سال ۳۹۲ هجری آغاز شد.

نوروز در دوران صفویان نیز برگزار می‌شد. در سال ۱۵۹۷ میلادی، شاه عباس صفوی مراسم نوروز را در عمارت نقش جهان اصفهان برگزار نمود و این شهر را پایتخت همیشگی ایران اعلام نمود.  

نوروز در دوران معاصر  

نوروز به عنوان یک میراث فرهنگی در دوران معاصر همواره مورد توجه مردم قرار داشته و هر ساله برگزار می‌شود. البته برگزاری جشن نوروز به صورت آشکار در برخی از کشورها توسط برخی حکومت‌ها برای مدت زمانی ممنوع بوده است. حکومت شوروی برگزاری جشن نوروز را در برخی از کشورهای آسیای میانه مانند ترکمنستان، قرقیزستان و تاجیکستان ممنوع کرده بود و این ممنوعیت تا زمان میخائیل گورباچف ادامه داشت. با این وجود، مردم این مناطق نوروز را به‌گونهٔ پنهانی و یا در روستاها جشن می‌گرفته‌اند. همچنین برخی از مردم این مناطق برای جلب موافقت مقامات محلی نام دیگری بر روی نوروز می‌گذاشتند؛ به‌طور مثال در تاجیکستان، مردم با اتلاق جشن لاله یا جشن ۸ مارس سعی می‌کردند که آیین‌های نوروز را بی مخالفت مقامات دولتی به جای آورند. همچنین در افغانستان، در دوران حکومت طالبان، برگزاری جشن نوروز ممنوع بود و این حکومت تنها تقویم هجری قمری را به رسمیت می‌شناخت.

آیین‌ها

خانه‌تکانی

خانه‌تکانی یکی از آیین‌های نوروزی است که مردم بیشتر مناطقی که نوروز را جشن می‌گیرند به آن پایبندند. در این آیین، تمام خانه و وسایل آن در آستانه نوروز گردگیری، شستشو و تمیز می‌شوند. این آیین در کشورهای مختلف از جمله ایران، تاجیکستان و افغانستان برگزار می‌شود. 

آتشافروزی

رسم افروختن آتش، از زمان‌های کهن در مناطق نوروز متداول شده است. در ایران، جمهوری آذربایجان و بخش‌هایی از افغانستان، این رسم به‌صورت روشن کردن آتش در شب آخرین چهارشنبه سال متداول است. این مراسم چهارشنبه‌سوری نام دارد پریدن از روی آتش در ایام نوروز در ترکمنستان نیز رایج است.

همچنین رسم افروختن آتش در بامداد نوروز بر پشت بام‌ها در میان برخی از زرتشتیان (از جمله در برخی از روستاهای یزد در ایران) مرسوم است. 

 

سفره‌های نوروزی

سفره‌های نوروزی یکی از آیین‌های مشترک در مراسم نوروز در بین مردمی است که نوروز را جشن می‌گیرند. در بسیاری از نقاط ایران، جمهوری آذربایجان و برخی از نقاط افغانستان، سفره هفت سین پهن می‌شود. در این سفره هفت چیز قرار می‌گیرد که با حرف سین آغاز شده باشد؛ مثل سرکه، سنجد، سمنو، سیب و... پهن کردسفره هفت سین در ایران آداب و رسوم خاصی دارد. روی سفره آینه می گذارن که نشانه روشنایی، شمع که نشانه نورو درخشش، یک کاسه آب که نشانه پاکی می‌باشد.برای زیبایی سفره از سنبل استفاده می‌کنندو این جزء سین‌های هفت سین به حساب نمی‌آید. برای تزئین سفره از تخم مرغ رنگ شده استفاده می‌شود. بعد از ورودماهی قرمز از چین به ایران از این ماهی‌های کوچک جهت زیبایی سفره هفت سین استفاده می‌شود همچنین بعد از ورود اسلام به ایران کتاب قرآن نیز بر روی سفره قرارداده می‌شود. تمامی هفت سینی که چیده می‌شود یک معنی خاص را نیز به همراه دارند. مثلا سیب نماد زیبایی وتن درستی است؛ سنجد به روایتی نماد عشق و محبت است؛ سبزه سرسبزی زندگی؛ سمنو برکت؛ سکه رزق و روزی؛ و سیر سمبل شفاو سلامتی است. در کابل و شهرهای شمالی افغانستان، سفره هفت میوه متداول است. در این سفره، هفت میوه قرار می‌گیرد، از جمله؛ کشمش سبز و سرخ، چارمغز، بادام، پسته، زردآلو و سنجد. چیدن سفره‌ای مشابه با استفاده از میوه خشک شده، در بین شیعیان پاکستان هم مرسوم است.

علاوه بر این، سفره هفت شین در میان زرتشتیان، و سفره هفت میم در برخی نقاط واقع در استان فارس در ایران متداول است. در جمهوری آذربایجان نیز بدون توجه به عدد هفت، بر روی سفره‌های نوروزی خود، آجیل قرار می‌دهند.  

دید و بازدید

دید و بازدید عید یا عید دیدنی یکی از سنت‌های نوروزی است که در بیشتر کشورهایی که آن را جشن می‌گیرند، متداول است. در برخی از مناطق، یاد کردن از گذشتگان و حاضر شدن بر مزار آنان در نوروز نیز رایج است

منبع:ویکی پدیا

نظرات 31 + ارسال نظر
الهام دوشنبه 1 فروردین 1390 ساعت 00:17

نوروز به همه دوستان مبارک.ایشالا واسه همه از همه نظر سال خوبی باشه.

علیرضا دوشنبه 1 فروردین 1390 ساعت 00:22

سالی به مهربانی میترا
به نیکی زرتشت
به اقتدار کوروش
و به استمرار خورشید داشته باشید

amir farzin دوشنبه 1 فروردین 1390 ساعت 14:32

نفس باد صبا:عشق از جنس طلا
دوری ودفع بلا: یاری از سوی خدا
همه تقدیم شما
ازهمین جا به دوست خوبم محمد و تمامی بچه های وبلاگسال جدید رو تبریک میگم.

فرزانه دوشنبه 1 فروردین 1390 ساعت 15:14

مهم نیست که قفل ها دست کیست مهم اینست که کلیدها دست خداست. از ته دل دعا می کنم که شاه کلید تمام قفل ها رو از خدا عیدی بگیرید.
امیدوارم سال جدید براتون مثل اب نبات خوشمزه و شیرین و رنگی باشه.

سعید دوشنبه 1 فروردین 1390 ساعت 20:35

نوروز بر شما نوروزیان مبارک.امیدوارم که سال نود سال موفقیت و خوشبختی برای شما دانشجویان عزیز و خانواده های محترمتون باشه.

مصطفی دوشنبه 1 فروردین 1390 ساعت 21:48

برای تمومه همکلاسیام و دوستام ساله خوب و پر از لحظات خوش آرزو میکنم .

پسر عموی مصطفی دوشنبه 1 فروردین 1390 ساعت 22:08

با این که اولین بار بود به وبلاگتون سر زدم، خیلی هال کردم دمتون گرم ولی یه مشکلی هست ، یه پسره هست نمیدونم اسمش چیه ؟ فکر کنم اسمش امیده . نمیخوام توهین کنم ولی زیادی چرت میگه ... اقا بگیرین جم کنین ، چیه مسخره کردین خودتونو .حیف پسر عموی من ...... خواهشا دفعه بعد که اسم وبلاگتونو نوشتم باز نشه باشه !!!!!!!
سال خوبی داشته باشین با یه وبلاگ جدید ......

امید؟؟!!
نمیشناسم!!!!

[ بدون نام ] سه‌شنبه 2 فروردین 1390 ساعت 18:08

عیدتون مبارک

نازنین سه‌شنبه 2 فروردین 1390 ساعت 23:05

با خوبیها و بدیها هر آنچه بود ، برگی دیگر از دفتر خاطرات ورق خورد ، برگ دیگری از درخت زمان بر زمین نشست ، سال دیگری گذشت ، با آرزوی موفقیت برای همه شما نوروز مبارک

hamid.mt پنج‌شنبه 4 فروردین 1390 ساعت 22:43 http://ecounivers.blogfa.com

سلام دوستان
وبلاگ خوبی دارید
ما شما رو لینک کردیم شما هم اگه از وب ما خوشتون اومد مارو با نام وبلاگ دانشجویان اقتصاد داننشگاه مازندران لینک کنید.
با تشکر
مدیریت وبلاگ اقتصاد

امید یکشنبه 7 فروردین 1390 ساعت 17:30

سلام به همه دوستان خوبم.
سال نو رو از ته قلبم به همتون تبریک میگم.
نمیخوام اول سالی ناراحتتون کنم ولی یه خبر بدی دارم که باید بگم. مصطفی یه یه هفته ای میشه تصادف کرده و الان تو بیمارستان بستریه. حالش زیاد بد نیست فقط دست چپش شکسته و یه پاشم در رفته. سرش هم چنتا بخیه خورده. منم این چند روز پیشش بودم. میخواستم بگم که اگه تونستین بیاین ملاقاتش یا یه زنگ بهش بزنین هتما خوشحال میشه.
جواب این پسر عموی مصطفی رو بعدا میدن الان زیاد حال و حوصلخ ندارم.

امید یکشنبه 7 فروردین 1390 ساعت 20:06

نمیخواستم خبر بد رو یدفعه بگم. بچه ها حال مصطفی بدتر از این حرفاست. اصلا دست و پاش نشکسته. الان دو روز رفته تو کما. واسش دعا کنین حالش خیلی بده.

الهام دوشنبه 8 فروردین 1390 ساعت 01:39

انشالا که تو همین وبلاگ خبر خوب شدن آقا مصطفی رو میدین.

پسر عموی مصطفی دوشنبه 8 فروردین 1390 ساعت 20:28

سلام ، گفتم این پسره امید یه چیزش میشه .
اخه آدم نا حسابی برای چی شایعه پراکنی میکنی . پسره سالم و سرحال نشسته تو خونه داره تخمه میشکنه اونوقت میگی رفته تو کما ، نمیگی یکی زنگ میزنه ازش میپرسه ضایع میشی ، با این سنت خجالت نمیکشی این کارارو می کنی ..
مشکل بین منو توه مسئله رو فامیلی نکن!!!!!!!!!

علیرضا سه‌شنبه 9 فروردین 1390 ساعت 21:41

<<سلام دادا من خوبم خودت چطوری؟ این شایعاتو که جدی نگرفتی؟ گفتم یه SMS بدم از نگرانی درت بیارم. بوووس>>
این SMS مصطفی بود که چند دقیقه پیش به من داد
شکر خدا مشکلی برا مصطفی پیش نیومده

امید امیییییییییییییییییییییییییییییییییییید
امید خودت بگو تا باهات چکار کنم

الهام چهارشنبه 10 فروردین 1390 ساعت 09:59

جدا شوخی لوسی بود

سعید چهارشنبه 10 فروردین 1390 ساعت 15:25

بابا هبچ کی قصد گذاشتن یه پست جدید نداره؟

مینا چهارشنبه 10 فروردین 1390 ساعت 21:41

آخه چقدر افتخار
چقدر برد
به به
واقعا عیدی قشنگی بود استقلال

اینم عیدی ما به شما استقلالی ها

ramtin پنج‌شنبه 11 فروردین 1390 ساعت 19:30

akhe be in migan bord?!!!

محمد جمعه 12 فروردین 1390 ساعت 15:49

آخه به پیروزی هم میگن تیم!!!

الهه جمعه 12 فروردین 1390 ساعت 18:38 http://eshgheshimi.blogfa.com

خوب الان این چه ربطی به شیمی داشت؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟

سعید جمعه 12 فروردین 1390 ساعت 18:45

ماشالله به هر چی استقلالیه.
یه فصل دیگه هم گذشت و پر پیروزی در حسرت پیروزی باقی ماند.

مینا شنبه 13 فروردین 1390 ساعت 23:38

استقلال به همه چی ربط داره عزیزم

[ بدون نام ] یکشنبه 14 فروردین 1390 ساعت 14:56

مرده شور استقلال رو ببرن.استقلال هم شده تیم؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟/

همکلاسی دوشنبه 15 فروردین 1390 ساعت 09:33


قیافه استقتلالیا!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

محمد دوشنبه 15 فروردین 1390 ساعت 11:24

اگه .... داری با اسم واقعی نظر بده. قیافه علی دایی رو بعد از بازی ندیدی، حالا ببین!

مینا دوشنبه 15 فروردین 1390 ساعت 12:54

اینا اصولا ترسو ان
ترسوهای همیشه بازنده
واقعا با اینهمه باخت روتون میشه بگید پرسپولیسی هستید

amirfarzin دوشنبه 15 فروردین 1390 ساعت 13:55

بابا استقلال برد و پر افتخار ترین تیم لیگ برتری ایران بیخیال
یکی پست جدید قرارنیست بزاره صندلی داغ چی شد

مینا دوشنبه 15 فروردین 1390 ساعت 17:23

با کل حرفات موافقم
صندلی داغ چی شد؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟

علیرضا دوشنبه 15 فروردین 1390 ساعت 23:26

بابا صندلی داغ چیه این بچه بازی ها دیگه قدیمی شده!!!

حالا که نوبت توه مســـــخره بازیه...
نمیتونی از زیرش در بری...
هادی.م

رامتین سه‌شنبه 16 فروردین 1390 ساعت 14:07 http://khialeto.blogsky.com

حالا شد بچه بازی...!!!!!

برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد